Gewoonlijk moet een vlag een land vertegenwoordigen in zijn diepgaande symboliek. Het volk en vooral de geschiedenis en de strijd van de bevolking van die natie worden echter niet noodzakelijkerwijs overwogen in de voorstelling of in de geschiedenis van zijn vlag: behalve in momenten of gevallen van extreem nationalisme wordt de erkenning van een vlag meer gegeven door gewoonte en conventie dan doordoor echte of gevoelde identificatie.

Er is echter één zo'n banier die nationale grenzen en grenzen overstijgt en die, ook al heeft hij een veel recentere geschiedenis dan de absolute meerderheid van de andere symbolen op gehesen doeken, vandaag de dag effectief een volk en zijn moeilijke maar glorieuze geschiedenis vertegenwoordigt - verspreid over de hele wereld: de regenboogvlag, symbool van de LGBTQ+-zaak. Maar hoe is deze vlag ontstaan? Geconfronteerd met deviering van de 50e verjaardag van de Stonewall-opstand in 1969 (en daarmee de geboorte van de moderne homo- en LGBT-beweging), wat is het oorspronkelijke verhaal van het maken ervan en van elke kleur van deze wimpel?

Door een van de mooiste en meest impactvolle hedendaagse symbolen te worden, heeft de regenboogvlag ook bewezen een triomf te zijn op het gebied van design - het ideaal met precisie en onmiddellijke impact grafisch weergeven, zelfs als weinigen de oorspronkelijke objectieve betekenis en geschiedenis achter de vlag kennen. Feit is dat in 1978 de toenmalige homobeweging (die zou uitgroeien tot de vele huidige wapens,in de richting van het acroniem LGBTQ+) hadden geen samenbindend symbool.

"Nooit meer": activisten en de roze driehoek

Tijdens de Gay Parades die volgden tussen 1969 en 1977 droeg het meest gebruikte symbool een duister gevoel van een beklijvende herinnering met zich mee: de roze driehoek, ooit gebruikt in nazi-concentratiekampen, ingenaaid in de kleding van mensen die daar gevangen zaten omdat ze homoseksueel waren - Voor de leiders was het dringend noodzakelijk om een nieuw symbool te vinden, dat de strijd en de pijn zou symboliseren van hen die door de eeuwen heen werden vervolgd, maar dat ook leven, vreugde, geluk en liefde zou brengen aan de LGBTQ+ zaak. Op dit punt kwamen twee fundamentele namen in beeld voor de creatie van dit symboolnu universeel: de Amerikaanse politicus en activist Harvey Milk en de ontwerper en activist Gilbert Baker, verantwoordelijk voor het ontwerpen en maken van de eerste regenboogvlag.

Gilbert Baker, de maker van de vlag

Baker werd in 1970 overgeplaatst naar San Francisco, nog steeds als officier in het Amerikaanse leger, en nadat hij eervol uit het leger was ontslagen, besloot hij in de stad te blijven wonen, die bekend stond als meer openstaand voor homoseksuelen, om een carrière als ontwerper te proberen. Vier jaar later zou zijn leven veranderen en zou zijn meest gevierde creatie geboren worden toen hij in 1974 kennismaakte met Harvey Milk, toen de eigenaar van een fotowinkel in de wijk Castro, maar al een belangrijke lokale activist.

Harvey Milk

In 1977 werd Milk verkozen tot supervisor van de stad (zoiets als een wethouder in de gemeenteraad), waarmee hij de eerste openlijke homoseksuele man werd die een openbaar ambt bekleedde in Californië. Het was toen dat hij, samen met schrijver Cleve Jones en filmmaker Artie Bressan, Baker de opdracht gaf om een verenigend, herkenbaar, mooi en vooral positief embleem voor de homobeweging te maken, om de roze ster achter zich te laten en een uniek embleem te omarmen dat de strijd aan kan.

Harvey tijdens een campagnetoespraak

"Als lokale en internationale gemeenschap stonden homoseksuelen in het middelpunt van een opstand, een strijd voor gelijke rechten, een statusverandering waarbij we de macht opeisten en overnamen. Dit was onze nieuwe revolutie: een visie die tegelijk tribaal, individueel en collectief was. Dit verdiende een nieuw symbool." Baker schreef.

"Ik dacht aan de Amerikaanse vlag met zijn dertien strepen en dertien sterren, de koloniën die Engeland versloegen en de Verenigde Staten vormden. Ik dacht aan het verticale rood, wit en blauw van de Franse Revolutie en hoe de twee vlaggen begonnen vanuit een opstand, een rebellie, een revolutie - en ik vond dat de homonatie ook een vlag moest hebben, om haar idee van macht te verkondigen."

De creatie van de vlag werd ook geïnspireerd door de zogenaamde Vlag van het menselijk ras Volgens Baker was het lenen van deze inspiratie van de hippies ook een manier om hulde te brengen aan de grote dichter Allen Ginsberg, zelf een hippiesymbool in de voorhoede van de homo-zaak.

De eerste vlag en de naaimachine waarop hij werd gemaakt, tentoongesteld in een museum in de VS

De eerste regenboogvlag werd gemaakt door een groep kunstenaars onder leiding van Baker, die 1.000 dollar kreeg voor het werk, en bevatte oorspronkelijk acht kleuren in strepen, elk met een specifieke betekenis: roze voor seks, rood voor het leven, oranje voor genezing, geel voor zonlicht, groen voor de natuur, turkoois voor kunst, indigo voor sereniteit en violet voor de geest .

Tijdens de Gay Parade van 1978 liep Harvey Milk zelfs over de originele vlag en hield er een toespraak voor, slechts enkele maanden voordat hij werd doodgeschoten door Dan White, een andere conservatieve stadstoezichthouder.

Milk tijdens de Gay Parade van 1978 in San Francisco

In het geval van de moord op Milk, zou Dan White ook de burgemeester van San Francisco, George Moscone, vermoorden. In een van de meest absurde vonnissen ooit uitgesproken door de Amerikaanse rechtbanken, zou White worden veroordeeld voor doodslag, wanneer er geen intentie is om te doden, en slechts vijf jaar gevangenisstraf krijgen. De dood van Milk en White's proces, een van de meest tragische ensymbolische pagina's in de geschiedenis van de LGBTQ+ strijd in de VS, zou de regenboogvlag verder tot een populair en onherroepelijk symbool maken. Twee jaar na zijn vrijlating in 1985 zou White later zelfmoord plegen.

Ik dacht aan de Amerikaanse vlag met zijn dertien strepen en dertien sterren, de koloniën die Engeland versloegen en de Verenigde Staten vormden. Ik dacht aan het verticale rood, wit en blauw van de Franse Revolutie en hoe de twee vlaggen begonnen uit een opstand, een rebellie, een revolutie - en ik vond dat de homonatie ook een vlag moest hebben om haar idee van macht te verkondigen...

Aanvankelijk vanwege productieproblemen, veranderde de vlag in de daaropvolgende jaren in het patroon dat vandaag de dag het populairst is, met zes strepen en kleuren: rood, oranje, geel, groen, blauw en paars - Baker heeft het gebruik van de vlag die hij creëerde nooit auteursrechtelijk beschermd, omdat hij vasthield aan het doel om mensen effectief te verenigen voor een doel, in plaats van winst.

Om de 25e verjaardag van de vlag te vieren, nodigde de Gay Parade in Key West, Florida, Baker in 2003 uit om zelf de grootste regenboogvlag in de geschiedenis te maken, zo'n 2 km lang - en voor die versie keerde hij terug naar de oorspronkelijke acht kleuren. In maart 2017, als reactie op de verkiezing van Donald Trump, maakte Baker zijn "definitieve" versie van de vlag, met 9 kleuren en voegde hij een lavendelkleurige streep toe.betekent "diversiteit".

De grootste regenboogvlag, in Key West, in 2003

Gilbert Baker overleed in 2017 en liet zijn naam achter in de geschiedenis van de LGBTQ+ beweging in de VS en de rest van de wereld als een dappere en baanbrekende activist - en de briljante ontwerper achter de creatie van een van de meest ongelooflijke symbolen van de moderne tijd. Volgens een van zijn vrienden die vandaag de dag verantwoordelijk is voor het voortzetten van zijn nalatenschap, was een van zijn grote vreugdes het Witte Huis verlicht te zien in de kleuren van zijnvlag vanwege de goedkeuring van het homohuwelijk door het Hooggerechtshof in juni 2015, "Hij was overweldigd door vreugde om te zien dat die vlag, gemaakt door hippies uit San Francisco, een permanent, internationaal symbool werd."

Het Witte Huis "draagt" de vlag, in 2015

Baker en president Barack Obama

In de loop der jaren zijn er andere versies van de regenboogvlag ontwikkeld, zoals tijdens de 2017 Philadelphia State LGBT Pride Parade, met een bruine en een zwarte banier om zwarte mensen te vertegenwoordigen die zich eerder gemarginaliseerd of genegeerd voelden in Gay Parades zelf, of zoals tijdens de 2018 São Paulo Parade, met naast de oorspronkelijke 8 banieren eenVolgens vertegenwoordigers van Baker zou hij de nieuwe versies geweldig hebben gevonden.

De versie gemaakt in Philadelphia, met de zwarte en bruine strepen

Naast de kleuren objectief gezien, is het de erfenis van eenheid, strijd, vreugde en liefde die de vlag zo kenmerkt die er echt toe doet - en ook de erfenis van het werk en de geschiedenis van Baker, Harvey Milk en zo vele anderen, als de sterkste erfenis van de zaak waarvoor ze leefden, zo perfect en universeel gesymboliseerd door het symbool, eenvoudig maar diepgaand, dat Bakergemaakt.