Shaxda tusmada
La soo saaray bilowgii qarnigii hore, IQ test waxa loo yaqaan habka ugu caansan ee lagu qiimeeyo garaadka qofka. Dad badan ayaa hubaal ah inay isku dayeen inay wax ka qabtaan internetka iyaga oo aan si sax ah u ogeyn sida uu u shaqeeyo. Dadka kale waa inay hore ula yaabeen waxtarkeeda iyo maxay tahay macnaha dhabta ah ee ka dambeeya natiijooyinka ay dhaliso.
Si loo caddeeyo dhammaan shakiyadan, waxaan hoos kuugu sheegaynaa wax yar oo ku saabsan sifooyinka ugu muhiimsan ee imtixaanka IQ, asalkiisa iyo ku habboonaanta maanta.
– Pantone waxa uu bilaabay Midabka 'IQ Test' kaas oo qiimaynaya acuity aragaaga
Marka hore, waa maxay IQ? Sidee buu imtixaanku u shaqeeyaa?
IQ waa soo gaabinta qodobka indheer-garadka , oo ah qiime laga soo saaray tijaabooyinka loogu talagalay in lagu qiimeeyo kartida garashada qofka shakhsi ahaaneed. Waxay muujinaysaa heerka awoodda maskaxeed ee qofka iyadoo la tixgelinayo celceliska caalamiga ah iyo xitaa kooxda da'da, xaaladda carruurta.
– Gabadhan 12 jirka ah ayaa IQ ka sarraysa Einstein iyo Stephen Hawking
Sidoo kale eeg: Mortimer Mouse? Trivia waxay daaha ka qaadaysaa magaca koowaad ee Mickeyilaa 200. Haddii qofka dhibcihiisa u dhexeeya 121 iyo 130, waxaa loo arkaa hibo. Laakiin haddii ay u dhexeyso 20 iyo 40, waxay la macno tahay fikirkaagu inuu ka hooseeyo celceliska.
>Waa lagu heshiiyayProfessor cilmi-nafsiga Richard Nisbett, dhibcaha IQ laguma go'aamiyo genetics. Waxa uu sheeganayaa in kaliya 50%, ugu badnaan, IQ sare ay sabab u tahay hidde-sideyaasha. Astaamaha deegaanka uu qofku ku soo koray kuna noolaa ayaa aad uga muhiimsan kana go'aan qaadata horumarka ama awoodaha garasho ee qofka.Sidee loo Abuuray Imtixaanka IQ? cilmi-nafsiga Theodore Simon iyo Alfred Binet. Labada ciyaaryahan ee Faransiisku waxay abuureen xog-ururin si ay u caawiyaan aqoonsiga carruurta dib u dhigtay horumarinta caqli-galnimada, fahamka iyo xirfadaha xukunka iyo kuwaas oo, sidaas darteed, u baahnaa xoogaa xoojin ah dugsiga. Imtixaanka waxaa loo yaqaanay Binet-Simon Test .
Dabadeed, 1912-kii, cilmi-nafsiga William Stern waxa uu habeeyey tijaabada si uu u cabbiro awoodda garaadka qofka, isbarbardhigga da'da maskaxda iyo da'da taariikheed. Afar sano ka dib, imtixaankii waxaa dhamaystiray Lewis Terman, kaas oo soo bandhigay xisaab, eray bixin iyo xafidid ahaan shuruudaha qiimaynta. Iyada oo ku saleysan tabarucaadkan, dadka ayaa bilaabay in loo kala saaro qaybo iyada oo lagu salaynayo qiimahooda IQ.
– Muusig noocee ah ayay dadka caqliga lihi dhegaystaan?2021?
> 
>
>Waxay ku xidhan tahay. Tafaasiil badan ayaa loo baahan yahay in lagu xisaabtamo dooddan, taasoo jawaabta ka dhigaysa mid dhammaystiran.
Tijaabada IQ waxay sii wadaa inay macno samayso sababtoo ah tayadiisa si cilmiyeysan ayaa loo caddeeyey si loogu isticmaalo qiimaynta cilmi nafsiga, falanqaynta awoodaha garashada ee khuseeya bulshada. Imtixaanadani waxa ay caawiyaan in la ogaado dhibaatooyinka waxbarashada ee carruurta iyo in la dejiyo xeelado waxbaridda waafaqsan baahidooda, tusaale ahaan. Waxa kale oo mudan in la xasuusnaado in ay yihiin agabka falanqaynta iyo xog-ururinta, oo aanay saldhig u ahayn baadhitaannada nafsiga ah.
Isla mar ahaantaana, IQ imtixaanada waxa loo tixgalin karaa inay duugoobeen in ay kaliya eegaan qof caqligiisa xirfadiisa, xisaabtiisa iyo luqadiisa. Sida laga soo xigtay cilmi-nafsiga Howard Gardner, "waxay yihiin saadaaliye sax ah oo macquul ah oo ku saabsan cidda ku fiicnaan doonta dugsigii qarnigii la soo dhaafay." Kuwa kale ee dhaleeceeya imtixaanada ayaa ku doodaya inay gacan ka geystaan kala soocida caddaalad-darrada ah ee natiijooyinka jinsiga, jinsiyadda iyo fasalka.
Marka la eego muhiimada ay qiimayntani u leedahay ogaanshaha dhibaatooyinka waxbarasho ee carruurta, daraasaduhu waxay muujinayaan in u fiirsashada hab-dhaqankooda guriga iyo dugsiga ay faa'iido badan leedahay. Intaa waxa dheer, waxa caddaysay sahan ay samaysay University College London in IQ-ga qofka uu kordhoama hoos u dhac ku yimaadda hadba waayaha ay ku nooshahay, isbedelkanina wuxuu dhacaa inta badan xilliga qaan-gaarka.