Na de bevestiging van de verkiezing van Jair Bolsonaro tot de volgende president van Brazilië, werd aan het gevoel van onzekerheid over de toekomst van het land dat al onvermijdelijk was, angst toegevoegd, vooral van de kant van de LGBT, zwarte, vrouwelijke en inheemse bevolking, in het licht van de afschuwelijke uitspraken en houdingen die Bolsonaro's weg naar het presidentschap hebben gekenmerkt.

Een illustratie die de geest van het moment vatte en bevestigde in een gevoel van eenheid en verzet ging toen viral - met twee handen verstrengeld met een bloem ertussen, en de zin: niemand laat iemands hand los .

Maar wat is het verhaal achter het ontwerp en vooral de zin die duizenden feeds op het internet heeft overgenomen?

De illustratie werd gemaakt door de tatoeëerder en kunstenaar uit Minas Gerais, Thereza Nardelli, die op sociale netwerken zei dat het iets was wat haar moeder haar altijd had verteld, als aanmoediging en troost in moeilijke tijden.

Maar een bericht op de GGN krant wijst op een andere historische achtergrond van de zin: dit was ook precies dezelfde regel die diende als "noodkreet" in de geïmproviseerde barakken van de cursus sociale wetenschappen op USP, tijdens de militaire dictatuur, toen de agenten van het regime het licht afknipten om de plek binnen te vallen.

Een bericht gedeeld door ZANGADAS 𝒶𝓀𝒶 thereza nardelli (@zangadas_tatu)

"Als 's nachts de lichten in de klas plotseling werden uitgeschakeld, zochten de leerlingen elkaars hand en klampten zich vast aan de dichtstbijzijnde pilaar," luidt het bericht. "Als de lichten dan weer aangingen, riepen ze onder elkaar."

Het einde van het verhaal was echter niet altijd goed, zoals gebruikelijk was tijdens de loodzware jaren: "Het gebeurde vaak dat een collega niet antwoordde omdat hij er niet meer was," besluit de post.

Studenten vastgehouden door agenten van de dictatuur

De connectie tussen de twee oorsprongen lijkt niet meer dan een triest toeval, ook al is de geest in feite hetzelfde.

In een commentaar op het oorspronkelijke bericht legde Thereza's moeder uit wat er was gebeurd: "Toen ik de zin uitsprak tegen mijn dochter Thereza Zangadas kende ik dit verhaal niet. Maar we zijn allemaal één en onze emoties zijn gemengd in een tijd zonder verleden of toekomst, waarin het libertaire ideaal voor zichzelf spreekt," schreef ze, en besloot: "Dank aan iedereen die zich op de een of andere manier omarmd voelde, we gaan samen verder, in verzet."