Geïsoleerd in sociale, economische en virtuele bubbels, geloven velen van ons graag dat de ergste verschrikkingen die door de mensheid zijn begaan, in naam van vooroordelen en onwetendheid (vaak afgestemd op hebzucht en hebzucht), in een ver en ver verleden hebben plaatsgevonden. De waarheid is echter dat niet alleen onze ergste bladzijden gisteren zijn gebeurd, in historisch perspectief, maar dat veel van hen, of op zijn minstNet zoals de Joodse holocaust zo oud is als vele levende, gezonde grootouders die er zijn, hielden de verschrikkelijke, ongelooflijke menselijke dierentuinen pas op te bestaan aan het eind van de jaren 1950.

Deze "tentoonstellingen" waren precies wat de naam suggereert: het tentoonstellen van mensen, meestal Afrikanen, maar ook inheemsen, Aziaten en aboriginals, opgesloten in kooien, letterlijk blootgesteld als dieren, gedwongen om de kenmerken van hun culturen te reproduceren - zoals dansen en rituelen -, om naakt te paraderen en dieren te dragen tot groot genoegen van de bevolking van Europese landen en de VS.trots toegejuicht en gevierd door miljoenen bezoekers.

Dierentuinen die vandaag de dag nog steeds bestaan, zoals die in de Bronx, New York, aan het begin van de vorige eeuw, lieten ook mensen in hun kooien zien. Een pygmeemeisje uit Congo werd in 1906 in deze dierentuin "blootgesteld", gedwongen om chimpansees te dragen en in kooien met andere dieren gegooid. Er was verzet vanuit sommige sectoren van de samenleving (de New York Times gaf echter commentaar inperiode als "weinig mensen maakten bezwaar tegen het zien van een mens in een kooi met apen"), maar de meesten kon het niet schelen.

De laatst bekende menselijke dierentuin vond plaats in België, in 1958. Hoe schokkend deze praktijk vandaag de dag ook mag lijken, de waarheid is dat in de media, in de reclame, in sociale netwerken en in de samenleving als geheel, dergelijke raciale objectivering en hiërarchisering nog steeds in analoge praktijken worden toegepast - en het effect van dit niveau van racisme en geweld kan in elke stad of land worden herkend, endient als maatstaf voor de omvang van de strijd die nog geleverd moet worden om racisme te bestrijden.

Affiche van een van deze "tentoonstellingen" in menselijke dierentuinen in Duitsland in 1928